Là ngày lễ quan trọng nhất trong văn hóa Việt Nam, ngày Tết mang đậm bản sắc dân tộc. Trải qua bao biến động của lịch sử, người Việt vẫn gìn giữ nhiều phong tục tốt đẹp trong ngày Tết cổ truyền.
Là ngày lễ quan trọng nhất trong văn hóa Việt Nam, ngày Tết mang đậm bản sắc dân tộc. Trải qua bao biến động của lịch sử, người Việt vẫn gìn giữ nhiều phong tục tốt đẹp trong ngày Tết cổ truyền. Hãy cùng Trẻ Khỏe Đẹp tìm hiểu những hoạt động truyền thống trong ngày Tết cổ truyền Việt Nam.
Đưa ông Táo về trời
Hàng năm vào ngày 23 tháng 12 âm lịch hay còn gọi là Tết Ông Công, người Việt sẽ tổ chức lễ tiễn ông Táo về chầu trời. Theo dân gian, Táo Quân là tên gọi của 3 vị thần Bếp. Người ta tin rằng Táo quân mang phúc đức đến cho gia đình nên cần phải tỏ lòng thành kính, để khi Táo quân về báo với Ngọc Hoàng những điều tốt đẹp về gia đình.
Tùy theo phong tục của từng vùng miền mà mâm cỗ cúng ông Táo sẽ khác nhau. Mặc dù vậy, lễ cúng thường bao gồm hoa quả, ba bộ quần áo, bát hương, xôi, chè, gà luộc, cá chép.
Cá chép là một trong những lễ vật không thể thiếu vì theo truyền thuyết, cá chép là loài vật thông minh nhất trong bộ tộc vùng sông nước. Khi vượt qua được bão táp gian khổ thành công, chúng sẽ hóa thành rồng. Vì vậy, cá chép có thể đưa tiễn Táo quân về trời một cách nhanh chóng và thuận tiện hơn bất kỳ con vật nào khác.
Trang trí nhà
Tết đến là lúc các thành viên trong gia đình phải dành thời gian dọn dẹp nhà cửa, lau chùi mọi ngóc ngách, vứt bỏ những vật dụng cũ không còn sử dụng được nữa. Tiếp theo là sắp xếp và trang trí lại các vật dụng mới, hoa Tết.
Sau những ngày vất vả lau chùi, ngôi nhà trở nên sạch sẽ, sáng bóng mang lại không khí hạnh phúc và may mắn cho gia đình. Tuy nhiên, người Việt cũng quan niệm những ngày đầu năm không nên quét nhà vì tài lộc sẽ theo đó mà đi ra ngoài. Đến ngày thứ ba hoặc thứ tư, khi tiễn biệt tổ tiên, gia chủ có thể quét nhà.
Dựng cây nêu
Đây là một phong tục có từ xa xưa và vẫn còn tồn tại ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ Việt Nam. Có một câu chuyện kể rằng, ngày xưa, yêu quái chiếm hết đất đai, người dân chỉ làm thuê. Ma quỷ bóc lột người dân rất dã man, vì vậy Đức Phật đã giúp đỡ và dạy mọi người cách khôn ngoan chống lại sự thống trị của chúng.
Vì vậy, hàng năm, khi đưa ba vị thần bếp về trời, không ai bảo vệ gia đình lại xuất quỷ nhập thần. Người dân thường dựng cây nêu để xua đuổi tà ma. Trên cây có treo một vòng đỏ có treo một số vật phẩm (như tỏi) tùy theo phong tục của từng địa phương.
Gói bánh chưng, bánh tét
Bánh chưng, bánh tét là những món ăn đặc trưng trong ngày Tết ở Việt Nam. Vì vậy, từ ngày 26 đến 30 tháng 12 âm lịch, các cụ ông cụ bà sẽ gói bánh chưng trong một ngày một đêm. Các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau, hàn huyên những kỷ niệm xưa, kể những điều đã qua sẽ khiến tình cảm của những người thân yêu thêm gắn bó với nhau.
Đón giao thừa
Cúng giao thừa là một trong những hoạt động thường thấy trong dịp đầu năm mới, diễn ra vào lúc 24h ngày cuối cùng của năm cũ, bắt đầu một năm mới. Vào thời điểm này, mỗi gia đình đều có hai mâm cỗ (một bên trong và một bên ngoài) để cúng ông bà tổ tiên, xóa đi những điều xấu của năm cũ và đón năm mới bình an, may mắn, hạnh phúc.
Mâm cỗ cúng thường sẽ là mâm ngũ quả gồm dừa, đu đủ, mãng cầu, xoài, sung. Người Việt chọn những loại quả này với ý nghĩa cầu mong ấm no, hạnh phúc, phú quý, sức khỏe dồi dào.
Vào đêm giao thừa, nhiều thành phố trên cả nước sẽ trình diễn pháo hoa hoành tráng kéo dài khoảng 15 phút. Theo truyền thống, ánh sáng và tiếng ồn của pháo hoa có thể xua đuổi những điềm xấu. Đúng 00 giờ 00 phút 30 Tết, pháo hoa sẽ được bắn lên trời để mọi người tạm biệt năm cũ, chào năm mới.
Xông đất
Phong tục lâu đời này của người Việt vẫn được duy trì cho đến ngày nay. Sau giao thừa, ai vào nhà trước với lời chúc Tết sẽ là người xông đất. Thông thường, chủ nhân của ngôi nhà sẽ có ý định mời một người nào đó may mắn, phù hợp với gia chủ đến nhà mình.
Ngoài ra, người Xông đất đầu tiên phải có phúc, có đức, có sức khỏe tốt thì mới đem lại may mắn cho gia đình trong năm mới. Người đến nhà đầu tiên sẽ không bị gia đình giữ lâu, họ chỉ cần đến, thắp hương và cầu chúc cho gia chủ mọi điều tốt lành. Tục xông đất hướng tới sự bình an, may mắn, cầu chúc mọi thành viên trong gia đình một năm mới thuận lợi.
Lì xì và chúc Tết
Lì xì và chúc Tết là những phong tục luôn đi đôi với nhau, thường diễn ra vào dịp Tết. Bạn có thể dùng tiền Việt từ 10.000 đồng, bỏ vào phong bao đỏ để biếu người khác. Khi con cháu đến chúc tết, ông bà, cha mẹ sẽ lì xì với mong muốn con cháu mạnh khỏe, hạnh phúc, học giỏi.
Thăm mộ tổ tiên
Thăm mộ tổ tiên là một trong những phong tục đẹp ngày Tết Nguyên đán. Sáng mùng 1, các thành viên trong gia đình sẽ quây quần, đi thắp hương, viếng mộ tổ tiên để tưởng nhớ những người đã khuất, những người đã cho ta sự sống trên cõi đời này.
Tham quan chùa
Nhiều người đến chùa để cầu may mắn, cuộc sống bình an, cơ thể khỏe mạnh, tài lộc dồi dào. Họ thường chọn những ngôi chùa Phật giáo linh thiêng và nổi tiếng ở Việt Nam để tham quan. Khi đến đó, người Việt thắp hương và cầu chúc những điều tốt đẹp. Sau đó, họ sẽ đi bộ xung quanh ngôi đền để ngắm cảnh.
Đây là những hoạt động thường diễn ra vào những ngày Tết Đoàn Viên tại Việt Nam. Cảm ơn bạn đã theo dõi nội dung bài viết của chúng tôi. Trẻ Khỏe Đẹp chúc bạn và gia đình năm mới bình an và hạnh phúc!